Nie habit czyni mnichem.
Siostry i bracia ze zgromadzeń bezhabitowych:
wiążą się z Bogiem przez "normalną" profesję zakonną (śluby czystości, ubóstwa i posłuszeństwa)
żyją we wspólnotach, w sposób specyficzny dla danego zgromadzenia, określonego w tak zwanych konstytucjach (wewnętrznym spisanym prawie Zgromadzenia, prawie, które jest zatwierdzone przez Kościół).

Tym, co widocznie odróżnia ich od sióstr/braci z innych zakonów czy zgromadzeń zakonnych jest nie noszenie habitu zakonnego.

Niektóre rodziny zakonne mają taki styl, że używają widocznych oznak konsekracji (krzyż, obrączka itp.), członkowie mówią do siebie "siostro" / "bracie" itp. Są to zazwyczaj zgromadzenia, w których z czasem zrezygnowano z noszenia habitów.

Istnieją też tzw. zgromadzenia ukryte, które od początku takie były. Siostry z tych zgromadzeń zazwyczaj żyją w małych wspólnotach i nie odróżniają się na pierwszy rzut oka od innych ludzi. Potocznie są nazywane skrytkami.

W Polsce jest obecnych ponad dwadzieścia bezhabitowych zgromadzeń zakonnych. Większość z nich to zgromadzenia wyrosłe na gruncie duchowości franciszkańskiej.  

Żeńskie:  
Męskie:
Jedyne rodzime męskie zgromadzenie bezhabitowe przestało istnieć w 2016 roku. Wtedy bracia doloryści zostali włączeni do franciszkanów (do Zakonu Braci Mniejszych - OFM).
O innych męskich zgromadzeniach zakonnych o charakterze bezhabitowym nie mamy informacji.